W roku 2004
wraz z siedmioma innymi gatunkami Epi.
ciliare w
nomenklaturze przeniesiony został do nowego rodzaju i sklasyfikowany jest jako Coilostylis ciliaris.
Ale, jak to w życiu bywa, nie wszystkie środowiska botaników akceptują ten
podział i nadal w wielu opracowaniach widnieje pierwotna nazwa Epidendrum
ciliare. Wspomnieć należy, że rośliny te znane były także pod nazwą: Encyclia
ciliaris oraz Auliza ciliaris.
Takie 'niezdecydowanie' i zamieszanie w nazewnictwie nie dziwi, ponieważ pokrój tych
storczyków bardziej przypomina rośliny z rodzaju Cattleya niż
Epidendrum.
Jako
ciekawostkę nadmienię, że Epidendrum ciliare potocznie nazywane były
storczykami ludzi ubogich. W dawnych czasach na orchidee o dużych, efektownych
kwiatach pozwolić mogli sobie tylko zamożni przedstawiciele wyższych klas.
Epidendrum wprawdzie z pokroju rośliny podobne są do katlei, ale w porównaniu
do nich mają małe, niepozorne i "mniej atrakcyjne" kwiaty, z tego względu były
powszechnie dostępne w przystępnych cenach. To sprawiło, że szybko stały się
popularne wśród wszystkich miłośników storczyków, których nie stać było na
wydawanie ogromnych sum pieniędzy na hobby.
Epidendrum
ciliare jest storczykiem szeroko rozpowszechnionym na tropikalnych obszarach
Ameryki. Rośliny te spotykane są od Meksyku, przez Karaiby po Brazylię. Rośną
na wysokości 500-1000 m n.p.m., na gałęziach drzew w ciepłych, wilgotnych
górskich lasach. Widywane są także na skałach w słońcu.
Epi.
ciliare charakteryzuje
się sympodialnym wzrostem. Osiąga wysokość 40 - 60 cm.
Z ciasno ułożonych
pseudobulw wyrastają przeważnie 2 trwałe, skórzaste liście o długości 15-25 cm.
Kwitnie
przeważnie zimą i wczesną wiosną, ale może też zakwitnąć w innym okresie.
Kwiatostany wyrastają na szczycie
najmłodszych pseudobulw, które dojrzały w danym sezonie wegetacyjnym
Na pędzie kwiatowym może znajdować się do sześciu kwiatów.
Kwiaty mają
długie i bardzo wąskie zielonkawożółte listki okwiatu i białą warżkę z
finezyjnie frędzelkowato powycinanymi brzegami.
Niektórzy miłośnicy tych
orchidei w kształcie kwiatów dopatrują się podobieństwa do gwiazdy lub krzyża.
Kwiaty mogą
osiągać rozpiętość od 8 do (rzadziej spotykane) 15 cm.
Przyjemnie pachną w nocy
i utrzymują się na roślinie około 6 tygodni.
W uprawie
Epidendrum ciliare jest storczykiem tolerancyjnym, łatwo przystosowuje się do
różnych warunków, szybko się rozrasta i bezproblemowo rozmnaża, dlatego jest
polecany dla poczatkujących entuzjastów
orchidei.
Roślina
wygląda jak Cattleya i wymaga podobnego traktowania.
Poniżej przedstawiam
ogólne zasady pielęgnacji.
TEMPERATURA
Zasadniczo
jest to roślina o umiarkowanych wymaganiach termicznych. Ale biorąc pod uwagę to, że Epi. ciliare występuje w zróżnicowanych warunkach środowiskowych, łatwo może zaaklimatyzować się do nieco
chłodniejszych lub cieplejszych warunków.
Ogólnie rzecz biorąc w uprawie
preferowany zakres temperatur to od 10° do 30 °C. Przy czym te niższe wartości pożądane są w okresie zimowym, gdy storczyk nie rośnie.
ŚWIATŁO
Do
prawidłowego wzrostu rośliny te wymagają dużej ilości światła, podobnie jak
storczyki z rodzaju Cattleya. Należy
tylko unikać bezpośredniego nasłonecznienie w godzinach południowych, aby nie
poparzyć liści.
Najodpowiedniejsze będzie jasne okno wschodnie lub zachodnie.
PODLEWANIE
W okresie
intensywnego wzrostu Epi. ciliare wymaga regularnego i dość obfitego
nawadniania, ale koniecznie musi być zapewniony dobry odpływ wody po podlaniu,
aby nie zalegała wokół korzeni. Dlatego podłoże powinno być luźne, z dobrym drenażem i dostępem powietrza.
Częstotliwość
podlewania zależy od wielu czynników, takich jak: temperatura, wilgotność
powietrza, sposób uprawy. Rośliny
montowane na kawałkach kory, w drewnianych koszykach, glinianych doniczkach, w
okresie upalnej pogody będą wymagały częstszego nawadniania, niż uprawiane w
plastikowych pojemnikach i przy niższej temperaturze otoczenia. Zawsze należy
kierować się zasadą, aby przed kolejnym podlaniem podłoże i korzenie dobrze
przeschły. Zaleca się też, aby
podlewanie wykonywane było w godzinach
porannych i przy słonecznej pogodzie.
Kiedy
dojrzeją nowe pseudobulwy (zwykle jesienią) przez około
miesiąc ogranicza się podlewanie, aby pobudzić roślinę do wytworzenia pędów kwiatowych. W tym czasie
podlewanie powinno sprowadzić się tylko do sporadycznego zraszania powierzchni
podłoża.
Gdy na
kwiatostanach uformowane są już pąki i zaczną rozwijać się kwiaty należy
powrócić do normalnego podlewania.
Zasadniczo w uprawie Epi. ciliare wilgotność nie
jest kluczowym parametrem. W środowisku naturalnym są okresy, gdy storczyki nie
mają nawet rosy. Ale brak odpowiedniej wilgoci w momencie otwierania się
kwiatów może zaburzyć kwitnienie, powodując deformację kwiatów, a w skrajnym
przypadku kwiaty w ogóle mogą się nie otworzyć.
NAWOŻENIE
Od wiosny do
wczesnej jesieni, czyli do momentu osiągnięcia dojrzałości nowych przyrostów,
storczyki z rodzaju Epidendrum lubią regularne zasilanie - 1/2 zalecanej przez
producenta dawki nawozu raz w tygodniu powinna zaspokoić potrzeby rośliny.
Niewystarczające
ilości składników odżywczych mogą prowadzić do uboższego kwitnienia oraz
tworzenia się słabszych liści i korzeni.
Formułę
nawozu dobiera się w zależności od warunków uprawy. Storczyki rosnące w samej
korze i na bardzo jasnym stanowisku będą potrzebowały (szczególnie w
początkowej fazie wzrostu) nawozu o wyższej zawartości azotu (np. NPK
30-10-10), niż rosnące w warunkach gorszego oświetlenia i w substracie
sporządzonym z mieszanki składników, np. z paproci drzewiastej, węgla drzewnego
i różnych nieorganicznych komponentów. W tym przypadku zwiększone dawki azotu
powodować będą nadmierne wydłużenie się, a za tym osłabianie pędów. Dla tych
roślin odpowiedniejsze będzie zastosowanie nawozu zrównoważonego NPK 20-20-20.
Zalecane są
nawozy bez zawartości mocznika, aby roślin mogły szybko i w całości wchłonąć
dostępny azot.
Późną
jesienią i zimą do momentu uformowania się pąków na kwiatostanach wskazane jest
wstrzymanie podlewania i nawożenia. W pozostałym okresie, czyli do nadejścia wiosny wystarczy zasilanie co
3 tygodnie
PRZESADZANIE
Epidendrum
należy przesadzić, gdy roślina wyrasta z doniczki, przeważnie jest to co drugi
rok. Zabieg ten
najlepiej wykonać po zakończeniu kwitnienia, ale zanim zaczną pojawiać się nowe
przyrosty, które są bardzo kruche i łatwo je uszkodzić.
Storczyki te
wytwarzają silny system korzeniowy, dlatego aby ułatwić wyjęcie rośliny z
pojemnika i umożliwić maksymalnie rozplatanie korzeni, przed przesadzaniem
należy na około 10 minut namoczyć całą bryłą korzeniową w ciepłej wodzie.
Najodpowiedniejszymi
pojemnikami do uprawy Epidendrum są gliniane doniczki lub drewniane koszyki.
Mogą być też użyte plastikowe pojemniki, ale po uprzednim wykonaniu dodatkowych
otworów umożliwiających napowietrzenie korzeni i odprowadzanie nadmiaru wilgoci
z podłoża.
Podłoże
Do uprawy
tych storczyków konieczne jest podłoże luźne i dobrze przepuszczalne, ale
jednocześnie zapewniające utrzymanie wilgoci potrzebnej do prawidłowego wzrostu
roślin. Może to być substrat sporządzony z kawałków kory jodłowej lub sosnowej,
paproci drzewiastej i dodatków, takich jak lawa o średniej granulacji, pocięty
mech torfowiec, węgiel drzewny z drewna drzew liściastych itp.
Ja stosuję
takie samo podłoże, jak do uprawy storczyków z rodzaju Cattleya.
OKRES
SPOCZYNKU
Zasadniczo
te orchidee nie przechodzą typowego okresu spoczynku. Jednak w uprawie, gdy
dojrzeją nowe pseudobulwy dla zainicjowania kwitnienia należy ograniczyć
podlewanie, wstrzymać nawożenie, umieścić storczyka w możliwie najjaśniejszym
miejscu i nieznacznie obniżyć temperaturę otoczenia. Ten wymuszony 'okres spoczynku' powinien zakończyć
się z chwilą rozpoczęcia kwitnienia. Ponieważ w naszym klimacie nadal są
krótkie i często pochmurne, chłodne dni, dlatego wskazane jest, aby po
kwitnieniu w okresie zimowym utrzymać ten okres uśpienia rośliny ograniczając
podlewanie i zmniejszając lub w ogóle rezygnując z nawożenia.
ROZMNAŻANIE
Rozmnażanie
- przez podział podczas przesadzania. Storczyka dzieli się na sadzonki
składające się z co najmniej czterech pseudobulw. Przed ich wsadzeniem do
nowego podłoża należy usunąć wszystkie martwe korzenie.
Nowo
posadzone rośliny nie powinny być podlewane przez okres 3-4 tygodni, a jedynie
należy zraszać powierzchnię podłoża oraz liście. W tym czasie storczyki powinny
być umieszczone w miejscu ciepłym i jasnym, ale o niższym natężeniu światła niż
rosły dotychczas. Bezwzględnie należy unikać bezpośredniego nasłonecznienia w
godzinach południowych.